Zonguldak Gezi Rehberi

PAYLAŞ:

Zonguldak Gezi Rehberi ile sizlere Karadeniz’in taşkömürü madenleri ile ünlü şehri Zonguldak’ı tanıtmaya çalışacağız. Zonguldak ili; Alaplı, Çaycuma, Devrek, Ereğli, Gökçebey, Kilimli, Kozlu ve Merkez olmak üzere toplamda 8 ilçeye sahiptir. Zonguldak’ın Antik Çağ’da kullanılan ilk adı Sandrake’dir. Türklerin bölgeye yerleşmesi ile Zonguldak için “bataklık”, “sazlık” anlamlarına gelen “zongalık” adı kullanılmaya başlanmıştır. “Zongalık” adının zamanla “Zonguldak”a dönüştüğü, ilin adının buradan ileri geldiği düşünülmektedir.

Tarihi M.Ö. 2500’li yıllara dayanan Zonguldak’ta, Hattiler, Hititler, Persler, Selçuklular, Cenevizliler ve Osmanlılar gibi pek çok uygarlık yaşamıştır. Zonguldak’ta M.Ö 7. yy’dan itibaren limanlar kurulmuş, 1829 yılında ise bölgedeki ilk kömür bulunmuş ve 1848 yılıyla birlikte kömür ocakları açılmaya başlanmıştır.

Zonguldak, Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nin “Batı Karadeniz” bölümünde yer almaktadır. Şehrin kuzeyinde Karadeniz, kuzeydoğusunda Bartın, doğusunda ve güneydoğusunda Karabük, güneyinde Bolu, batı ve güneybatısında ise Düzce illeri bulunmaktadır.

Karadeniz’in en serin yerlerinden biridir, bölgede Karadeniz iklimi hüküm sürer. Dolayısıyla kışlar oldukça soğuk geçmektedir. Şehir her mevsim yağışlıdır ancak yaz aylarında havaların ısınmasıyla birlikte yağışlar da kış aylarına oranla azalma gösterir. Zonguldak’ı ziyaret etmek isteyenlere, seyahatlerini yaz aylarında gerçekleştirmeleri tavsiye edilir.

Zonguldak Gezilecek Yerler

Karadeniz’in Batı kıyısında yer alan Zonguldak, yılın hemen her ayında yağış alan bir şehirdir. Şehir; limanları, deniz ticareti ve taşkömürü madenleri ile ünlüdür. Türkiye’nin en zengin taşkömürü madenleri burada bulunmaktadır. Doğal güzellikleri, tarihi yapıları, mağaraları, plajları ve mesire yerleri ile görülmesi gereken bir şehir olan Zonguldak, özellikle yaz aylarında birçok turisti ağırlamaktadır.

Zonguldak’ta görülmesi gereken başlıca yerler Filyos / Tieion Antik Kenti (Tius, Tium, Tieium, Tios, Tion), Filyos Kalesi, Halil Paşa Konağı (Ereğli Müzesi), Kozlu Ilıksu Kaplıcası, Gökgöl Mağarası, Fetih Çınarları, Çitdere Tabiat Koruma Alanı, Kızılcapınar Baraj Gölü’dür.

Filyos / Tieion Antik Kenti

“Tius, Tium, Tieium, Tios, Tion” adlarıyla da bilinen Filyos / Tieion Antik Kenti ile başlıyoruz. Zonguldak ilinin Çaycuma ilçesine bağlı Filyos beldesinde bulunan antik kentin tarihi M.Ö. 1200’li yıllara dayanmaktadır.

Antik kentte; Miletes Kolonisi, Frig Krallığı, Kimmerler, Lidya Devleti, Makedonya Krallığı Doğu Roma İmparatorluğu, Bizans İmparatorluğu ve Cenevizliler gibi büyük uygarlıklar yaşamıştır. Bu uygarlıklardan geriye kale, yeraltı şehri, su kemerleri ve açık hava tiyatrosu gibi önemli kalıntılar kalmıştır. Antik Kent’teki kalenin Romalılar döneminde inşa edildiği düşünülmektedir. Kentte aynı zamanda büyük bir yapıya ait olduğu düşünülen üç kemerli bir duvar ve Çayır Mağarası’ndan kente su taşımak için kullanılan su kemerleri kalıntıları bulunmaktadır.

Zonguldak, Tieion Antik Kenti

Önceleri Billaius adıyla bilinen antik kent İlkçağ’da Karadeniz’in kuzeyinden gelen malların boşaltıldığı bir ticaret merkezi olarak kullanılmıştır. Günümüzde kentin en bilinen adı olan “Tieion” ismi ise, antik kentin kurucusu, din adamı Tios’un adından gelmektedir.

Tarihte birçok savaşın yaşandığı antik kent, 2003 yılında restorasyondan geçirilmiştir. Bölgede kazı çalışmaları, günümüzde hâlen devam etmektedir.

Filyos Kalesi

Zonguldak Gezilecek Yerler listemize Filyos / Tieion Antik Kenti’nde yer alan Filyos Kalesi ile devam ediyoruz. Roma döneminde inşa edildiği düşünülen Filyos Kalesi, Karadeniz sularına bakan bir burun üzerinde kurulu bulunmaktadır.

Zonguldak, Filyos Kalesi

Yapımında iri taşların kullanıldığı kale, görkemli görüntüsü ile Zonguldak ziyaretçilerinin ilgisini çekmektedir. Birçok medeniyete ev sahipliği yapan Filyos / Tieion Antik Kenti’nde birçok savaş da yaşandığı için kale tahribata uğramıştır. Ancak 2003 yılında kalede yapılan restorasyon sayesinde bu tarihi yapı, günümüze sağlam bir şekilde ulaşabilmiştir.

Halil Paşa Konağı (Ereğli Müzesi)

Eski bir kilisenin üzerine inşa edilen Halil Paşa Konağı, müzeye dönüştürülmeden önce ortaokul ve kız meslek lisesi olarak kullanılmıştır. 1989 yılında Kültür Bakanlığı tarafından 9 yıllık bir restorasyon sürecine sokulan yapı, 1998 yılında, müze olarak hizmete açılmıştır.Müzenin zemin katında, Hellen, Roma, Bizans uygarlıklarından kalma eserler sergilenmektedir. Birinci katta; Lidya, Grek, Abbasi, Emevi, Selçuklu ve Osmanlı devletlerinden kalan eserler yer alır.

Müzenin zemin katında, Hellen, Roma, Bizans uygarlıklarından kalma eserler sergilenmektedir. Birinci katta; Lidya, Grek, Abbasi, Emevi, Selçuklu ve Osmanlı devletlerinden kalan eserler yer alır.

Zonguldak, Halil Paşa Konağı (Ereğli Müzesi)

Ereğli Müzesi’nin ikinci katında, yöreye özgü kadın ve erkek giysileri, dokuma türleri, silahlar ve çeşitli eşyalar sergilenmektedir. Üçüncü katta ise Osmanlı dönemine uygun dizayn edilen bir ev düzeni bulunmaktadır.Üç binin üstünde eserin sergilendiği Karadeniz Ereğli Müzesi’ne giriş ücretsizdir.

Müze, yaz döneminde 09:00 – 19:00 saatleri arasında, kış döneminde ise 08:00 – 17:00 saatleri arasında ziyarete açıktır. Pazartesi günleri hizmet verilmemektedir.

Kozlu Ilıksu Kaplıcası

Zonguldak gezilecek yerler listesine, Zonguldak-Ereğli yolu üzerinde bulunan Kozlu Ilıksu Kaplıcası ile devam ediyoruz. Kozlu Ilıksu Kaplıcası çeşitli rahatsızlıklara iyi gelmesi sebebiyle hem Zonguldak’ın yerel halkı hem de şehri ziyarete gelen turistler tarafından sıkça ziyaret edilmektedir.

Su debisi 10 lt/sn, sıcaklığı 27 derece olan kaplıcanın suyunun içme suyu olarak kullanıldığında mide, bağırsak ve karaciğer rahatsızlıklarına, banyo için kullanıldığında  eklem ve bel ağrılarına iyi geldiği düşünülmektedir. Özellikle yaz aylarında Zonguldak halkının yoğun ilgi gösterdiği kaplıcanın üstünde şu an hiçbir tesis yer almamaktadır. Kaplıca, halkın kullanımına açıktır.

Gökgöl Mağarası

Zonguldak gezilecek yerler listesine, Zonguldak-Çaycuma karayolunun, Zonguldak girişinde bulunan Gökgöl Mağarası ile devam ediyoruz. Yaklaşık 300 milyon yıl önce, Karfonifer Dönem’e ait kalkerler içinde oluşan mağaranın toplam uzunluğu 3350, derinliği 11, eğimi 82 metredir.

Zonguldak, Gökgöl Mağarası

4 belirgin kattan meydana gelen mağara, traverten, sarkıt,  damlataşlar ve dikit sütunlarla doludur. Mağara; fosil kısım, aktif kısım ve yarı aktif yan kolları olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Mağaradaki ilk araştırmalar, 1976 yılında Jeolog Temuçin Aygen tarafından yapılmıştır.

Fetih Çınarları

İstanbul’un Fethi’nin ardından Fatih Sultan Mehmet’in talimatı ile bölgeye dikilen 8 çınar, günümüzde koruma altında tutulmaktadır. Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından tescillenen çınarların yaşı 550’nin üzerindedir. Şehirdeki betonlaşma nedeniyle yıpranan ağaçlar zaman zaman bakıma alınmakta ve ağaçların çürümesinin engellenilmesi için gerekli çalışmalar yapılmaktadır.

Zonguldak, Fetih Çınarları

Çınarların Zonguldak tarihindeki önemi hayli büyüktür. 1960’lı yıllarda şehirde yaşayan yöneticiler ve sanatçılar sık sık bu çınarların altında toplanarak etkinlikler düzenlemiş, halkla burada bir araya gelmişlerdir.

Büyük tarihi öneme sahip olan çınarlar, Zonguldak’ı keşfe çıkan ziyaretçilerin dinlenme molası verebilecekleri ve tarihin mirası altında soluklanabilecekleri güzel bir dinlenme yeridir.

Çitdere Tabiat Koruma Alanı

Zonguldak gezilecek yerler listesine 721,5 hektarlık geniş alanıyla Türkiye’nin önemli doğal alanlarından biri olan Çitdere Tabiat Koruma Alanı ile devam ediyoruz. Yıl boyunca sayısız turist ve bilim adamı tarafından ziyaret edilen Çitdere Tabiat Koruma Alanı, içinde barındırdığı hayvan ve bitki çeşitliliği ile büyük önem taşımaktadır ve bu nedenle koruma altında tutulmaktadır.

Zonguldak, Çitdere Tabiat Koruma Alanı

Alanda bulunan ağaç türlerinden bazıları; kayın, gürgen, göknar, dişbudak, karaçam, sarıçam, akçaağaç, kayacık, porsuk, karaağaç, ıhlamur, kuşburnu, üvez ve dünyada nadir rastlanan ağaçlardan biri olan Istranca meşesidir. Çitdere Tabiat Koruma Alanı’ndan bulunan hayvan türlerinden bazıları ise; karaca, domuz, kurt, sansar, yaban kedisi, çulluk, alakarca, ispinoz, geyik, ayı, tilki, başak, tavşan, tahta güvercin, atmaca ve kara tavuktur. Çitdere Tabiat Koruma Alanı’nı ziyaret eden ziyaretçiler için bölgede çeşitli gezi organizasyonları düzenlenmektedir.

Cehennemağzı Mağaraları

Eski adı Ayazma (kutsal su) olan mağaraların bulunduğu bölge, Antik Dönem’de Acheron Vadisi olarak bilinmekteydi. Cehennemağzı Mağaraları, yan yana bulunan üç mağaradan meydana gelmektedir. Birinci mağara, bitkiler ve mozaiklerle döşeli olan birinci bölüm ve kademeli basamaklara sahip olan ikinci bölüm olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır.

Cehennemağzı Mağaraları’ndaki ikinci mağara, Koca Yusuf Mağarası olarak bilinmektedir. 10 metre yükseklikte bir yamaç üzerinde yer alan mağara, 1,5 kilometre boyunca dağın içine doğru devam etmektedir. Üçüncü mağara ise Cehennemağzı Mağaraları içinde en geniş olanıdır.

Zonguldak, Cehennemağzı Mağaraları

Tarihi açıdan büyük bir öneme sahip olan mağaralar, ilk çağla ilgili kehanetlerin gerçekleştiği önemli bölgelerden biridir. Ayrıca mağaraların, Hristiyanlığın yasak olduğu dönemlerde Hristiyanlar tarafından ibadet etmek için kullanıldığı bilinmektedir.

Mitolojik ve dinsel yönden büyük bir öneme sahip olan Cehennemağzı Mağaraları’na giriş ücreti 5 TL’dir.

Kızılcapınar Baraj Gölü

Zonguldak, Kızılcapınar Baraj Gölü

Sahip olduğu muazzam doğa manzarası nedeniyle mesire alanı olarak da kabul edilen Kızılcapınar Barajgölü, Zonguldak’ın önemli doğal güzelliklerinden biridir.Kızılcapınar Baraj Gölü, 1991-1994 yılları arasında yapılan çalışmalarla, sulama, enerji ve içme suyu temin etme amacıyla inşa edilmiştir. Barajın gövde hacmi 1.410.000 m³, göl hacmi ise 36,00 hm³’tür. Barajdan yılda 9 GWh’lik enerji elde edilmektedir.

Zonguldak’ta Alışveriş

Zonguldak alışveriş yönünden ziyaretçilerine birçok olanak sunan bir şehirdir. Şehir merkezinde bir, Ereğli’de iki olmak üzere, ilde toplam üç alışveriş merkezi bulunmaktadır. Zonguldak halkı alışveriş için genellikle İncivez Mahallesi’nde bulunan Demirpark AVM’de zaman geçirmektedir. Ereğli’de bulunan alışveriş merkezleri ise Ereylin Alışveriş Merkezi ve Ay City Alışveriş Merkezi’dir. Ereylin Alışveriş Merkezi’nde ziyaretçilerinin birçok ihtiyacına cevap veren 72 mağaza ve 48 marka bulunmaktadır. Ay City Alışveriş Merkezi’nde ise oyuncak, giyim, ayakkabı ve aksesuar üzerine birçok mağaza yer alır.

Zonguldak’ta yiyecek alışverişi yapmak için, yöre kadınlarının kendi bahçelerinde yetiştirerek elde ettikleri çeşitli sebze meyvelerin satıldığı Köy Pazarı tercih edilir. Köy Pazarı’nda çeşitli otlar, reçeller ve yöreye özgü eşyalar da satışa sunulmaktadır.

Zonguldak’ta hediyelik eşya alışverişi yapmak ya da kendinize bir hatıra almak istiyorsanız, yörenin ünlü Devrek Bastonu’na göz atmak için Devrek Bastoncular Çarşısı’nı ziyaret edebilir ya da yöreye özgü keten türü olan Elpek Bezi için Karadeniz Ereğli’deki hediyelik eşya dükkanlarını gezebilirsiniz. Zonguldak’ın şehri temsil eden bir diğer eşyası ise madencilik heykelleridir. Şehirde pek çok hediyelik eşya dükkanında bu heykelciklerden bulabilirsiniz.

Zonguldak gece hayatı çok hareketli değildir. Sakin bir yaşantının hüküm sürdüğü şehirde gece eğlence mekanlarının sayısı da oldukça kısıtlıdır. Şehirde gece dışarı çıkmak isteyenlerin tercih edebileceği mekanlar genel olarak İncivez Mahallesi’ndeki Barlar Sokağı’nda konumlanmıştır. Fakülte ve yüksek okulların çevrelerinde de çeşitli barlara rastlamak mümkündür.

Bu bölgelerin dışında, gece dışarı çıkmak isteyenlerin gidebileceği bir diğer yer Kozlu sahilindeki cafelerdir. Bu cafelerde genellikle şehirdeki üniversite öğrencileri vakit geçirmektedir. Zonguldak’ta gece yapılabilecek bir diğer güzel şey ise tertemiz suları ile geceleri parıl parıl parıldayan Karadeniz’e karşı sahillerde yürüyüş yapmaktır.

Zonguldak Mutfağı

Zonguldak mutfağında kullanılan ürün çeşitleri oldukça fazladır. Karadeniz’in elverişli ikliminde yetişen birçok tarım ürünü ilin mutfak kültürünün şekillenmesini sağlamıştır. Zonguldak mutfağında kullanılan başlıca tarım ürünleri; buğday, arpa, çavdar, mısır, fasulye ve bakla gibi ürünlerdir. En çok kullanılan meyveler ise; erik, elma, dut ve kızılcıktır. Sebzelerdense lahana, pırasa ve ıspanak sık tüketilmektedir.

Zonguldak’ın lezzetiyle ünlü ürünlerinden bazıları kuzu kestanesi ve kestane balıdır. Kuzu kestanesi haşlanarak, fırına sürülerek ya da ateşte pişirilerek yenilir. Kestane balı ise zengin içeriği sayesinde “gençlik iksiri” ünvanını almıştır. Karadeniz’in geniş ormanlarından toplanan böğürtlen, fesleğen, kızılcık, kuşburnu ve dağçileği gibi ürünlerin de önemi büyüktür.

 

Yorumda Bulun