Nevşehir Gezi Rehberi

PAYLAŞ:

Birçok medeniyete ve uygarlığa ev sahipliği yapmış olan kentte hem doğanın oluşturduğu ihtişamlı peri bacalarını hem de Roma ve Osmanlı dönemlerine ait tarihi yapıları bir arada görmeniz mümkündür. Tam anlamıyla bir açık hava müzesi konumunda olan Nevşehir, gezginler ve meraklılar için keşfedilmesi gereken bir durak durumundadır. Türkiye’nin ve hatta belki de dünyanın en güzel doğal yapıları olan peri bacaları; ihtişamlı doğal güzellikleri ile vadileri; dini ve kültürel yapıyı sergileyen kiliseleri ile Nevşehir, sıra dışı bir şehirdir. Klasik tatillerden ve monotonlaşmış seyahatlerden sıkıldıysanız Nevşehir’i gezi listenize mutlaka eklemelisiniz. Nevşehir’de yiyebileceklerinize, konaklama ve alışveriş seçeneklerine ve yapabileceklerinize dair sorular için de hazırlamış olduğumuz şehir rehberine göz atabilirsiniz.

Türkiye’nin gezilip görülmesi gereken illerinin başında gelen Nevşehir, yaklaşık beş bin senelik bir tarihe sahiptir. Yapılan arkeolojik kazılar, bölgenin daha eski tarihi dönemlere dayandığını savunuyor olsa da Nevşehir ile ilgili ilk kayıtlar, Hititler dönemine aittir. Bölgenin ilk sakinleri olan Hititler, Nevşehir’e “Nissa” adını vermiştir. Anadolu’nun orta kısmında bulunan bu kenti bir geçiş noktası ve ticaret alanı olarak kullanan Hititlerin ardından kente Frigler ve Lidyalılar hakim olmuştur. M.Ö. 1150 yılında Hitit İmparatorluğu’nun dağılması üzerine kente Asurlular hükmetmeye başlamıştır. O dönemde Kapadokya olarak tanınan bölgeye Asurlular “Katputuka” adını vermiştir.

M.Ö. 7 Yüzyıl’da ise tüm Anadolu gibi bu bölge de Perslerin eline geçmiştir. M.Ö. 3 Yüzyıl’a gelindiğinde ise tarihin en büyük imparatorlarından biri olan Büyük İskender, bu bölgeyi de ele geçirerek, kenti Makedonya İmparatorluğu’nun sınırlarına dahil etmiştir. İskender’in ölümü ve imparatorluğun dağılması üzerine kente Roma İmparatorluğu hükmetmeye başlamıştır. M.S. 395 yılında Roma İmparatorluğu’nun ikiye bölünmesi üzerine Nevşehir, doğudan İran-Sasani ve güneyden Arap-İslam akınlarına hedef olmuştur. 1071 Malazgirt Zaferi ile Anadolu’yu ele geçiren Kutalmışoğlu Süleyman Şah, bu bölgeyi de fethetmiş ve buraya “Muşkara” adını vermiştir.

Beylikler döneminde birçok beyliğin hüküm sürdüğü topraklar 14. Yüzyıl’ın sonlarında Osmanlı İmparatorluğu’nun topraklarına katılmıştır. Yaklaşık 10-12 hanelik bir yerleşim yeri olan Muşkara, Damat Ferit Paşa tarafından genişletilerek yenilenmiş ve yeni şehir anlamına gelen Nevşehir adını almıştır. Cumhuriyet döneminde Niğde’ye bağlı olan kent, 1954 yılında Niğde’den ayrılarak il olmuş ve böylece günümüze kadar gelmiştir.

Nevşehir’de Gezilecek Yerler

Orta Anadolu’nun Hasan Dağı-Erciyes Dağı yamaçlarındaki plato ve ovalar üzerindeki kent, volkanik hareketlilik sonucunda oluşan tüflerden meydana gelmiş ilgi çekici manzara yapısına sahiptir. Aynı zamanda Doğu Roma Dönemi kilise mimarisi ve dinsel sanat tarihi açısından da önemli eserlere sahip olan kent, neredeyse tamamı ile bir açık hava müzesi niteliğindedir. Ürgüp-Göreme bölgesindeki Kapadokya ve peri bacaları, bölgede mutlaka ziyaret edilmesi gereken yerlerin başında gelir. Volkanik hareketlilik ve tüften oluşan bu yapılar, doğal güzellikleri ile ziyaretçilere büyüleyici bir manzara sunmaktadır. Göreme’nin eşsiz jeomorfolojik oluşumu, estetik bir manzarayı ve inanılmaz bir görselliği de beraberinde getirmektedir.

Selçuklular döneminde Bağdat’a giden kervanları korumak için yapılan Nevşehir Kalesi de bölgede mutlaka ziyaret edilmesi gereken yerler arasındadır. Yüksek bir tepenin üzerine inşa edilen kale, daha sonraları restore edilmiş ve sağlam bir şekilde ziyaretçilere açılmıştır. Yine Üçhisar Kalesi ve Ortahisar bölgesi de tarihin tüm güzelliklerini bünyesinde barındıran yapılar arasındadır. 18. Yüzyıl’da Damat Ferit Paşa tarafından yaptırılan Kurşunlu Camisi (Damat Ferit Paşa Külliyesi) ve Karamanoğulları döneminin en önemli eserlerinden olan Taşkınpaşa Külliyesi de bölgede ziyaret edilmesi gereken tarihi yapılardandır. Nevşehir’e 13 km. uzaklıktaki Göreme Açık Hava Müzesi, ziyaret edilmesi gereken bir diğer yerdir. İçerisinde kayalara oyularak yapılmış Kızlar ve Erkekler Manastırı, Aziz Basil Kilisesi, Elmalı Kilise, Aziz Barbara Kilisesi, Yılanlı Kilise, Karanlık Kilise, Çarıklı Kilise ve Tokalı Kilise gibi yapılar bulunmaktadır. Özkonak kasabasında bulunan Özkonak yer altı şehri, Nevşehir’e 20 km. uzaklıktaki Kaymaklı Yer altı Şehri ve Ürgüp’te yer alan Mazı yer altı şehri de kentin tarihi güzelliklerinden bazılarını oluşturmaktadır. Tağar Kilisesi, Kırk Şehitler Kilisesi ve daha birçok tarihi yapısı ile Nevşehir’in hemen her yerinde görülmesi gereken birçok eser bulunmaktadır.

Kapadokya

Nevşehir, Kapadokya

Kapadokya Anadolu’da düşle  gerçeğin bir arada olduğu masalımsı duygu yaşatır insana. Kapadokya, tarihtir, kültürdür ve en önemlisi farklı bir dünyanın aralandığı kenttir. Kapadokya’nın Pers dilindeki anlamı Güzel Atlar Diyarı’dır.Kapadokya 60 milyon öncesine kadar uzanan tarihiyle ilgi çeken, zengin kent.Hititlerin  yaşadığı bu topraklar aynı zamanda Hristiyanlık için büyük önem taşımaktadır. Özellikle kayalara oluymuş birçok kilise, ev Hristiyanların sığındığı yerler halini almıştır. Kiliselerin duvarlarına çizilmiş freskler bu dönemin izlerini anlatır Kapadokya binlerce yıl öncesine ait yaşamların yansımasıdır.Kapadokya ayrıca İpek Yolu’nun önemli merkezlerinden biri olmuş.

Kapadokya’nun Beldeleri: Ürgüp, Göreme, Avanos, Uçhisar, OrtaHisar.

Nevşehir Kalesi

Nevşehir, Nevşehir Kalesi

Selçuklular döneminde Bağdat’a giden kervanları korumak için yapılan Nevşehir Kalesi de bölgede mutlaka ziyaret edilmesi gereken yerler arasındadır. Yüksek bir tepenin üzerine inşa edilen kale, daha sonraları restore edilmiş ve sağlam bir şekilde ziyaretçilere açılmıştır.

Kurşunlu Camisi

Nevşehir, Kurşunlu Camisi

18. Yüzyıl’da Damat Ferit Paşa tarafından yaptırılan Kurşunlu Camisi (Damat Ferit Paşa Külliyesi), içerisindeki işlemeli taşları ve eserleri ile tarihi yansıtmaktadır.

Taşkınpaşa Külliyesi

Taşkınpaşa Köyü Damsa vadisinin ortasında yer almaktadır. Caminin orijinal Mihrap ve mimberi İslami ahşap işçiliğinin en güzel ve ihtişamlı örneklerindendir. Halen bu mihrap ve mimber Ankara Etnografya müzesinde ziyaretçilere sergilenmektedir.

Göreme Açık Hava Müzesi

Nevşehir, Göreme Açık Hava Müzesi

Daha önce manastır olarak kullanılan ve kayaların oyularak açıldığı mekana kurulan müze görülmeye değer tarihi yerler arasındadır.

Özkonak Yeraltı Şehri

Nevşehir, Özkonak Yeraltı Şehri

Oldukça geniş bir alana yayılan Özkonak Yeraltı Şehri, çeşitli kültürlerden ögelere ve işlemelere ev sahipliği yapmaktadır.

Mazı Yeraltı Şehri

Nevşehir, Mazı Yeraltı Şehri

Kayaların oyularak yapıldığı şehir içerisinde pek çok oda bulunmaktadır. Oldukça görkemli ve büyük olan Mazı Yeraltı Şehri, Ürgüp’ün 18 km. güneyinde, Kaymaklı yeraltı şehrinin ise 10 km. doğusundadır.

Doğal Güzellikleri

Kapadokya bölgesinde bulunan, günümüzde sönmüş olan Erciyes ve Hasan volkanik dağlarının etkisi ile milyonlarca yılda meydana gelmiş peri bacaları, kentteki ve hatta dünyadaki en önemli doğal güzellikler arasındadır. Volkanik dağların hareketleri sonucunda meydana gelen lavların rüzgar ve sel suları ile aşınması sonucu oluşan peri bacaları; Göreme, Ürgüp, Gülşehir, Açıksaray ve Zelve bölgelerinde karşımıza çıkmaktadır. Eşsiz yapısı ile dünyada neredeyse tek olan bu bölge, kente yaptığınız ziyaretinizde mutlaka görmeniz gereken bir yerdir. Yine bölgedeki volkanik dağların ve fay hareketlerinin sonucu olarak ortaya çıkmış olan Kozaklı ve Bayramhacılı kaplıcaları da bölgenin diğer doğal güzelliklerini oluşturmaktadır. Özellikle kış aylarında çok fazla ziyaretçi çeken bu yerler, hem suyun sıcaklığı ve kalitesi hem de etraflıca yapılan peyzaj çalışmaları sayesinde ziyaretçilerini muhteşem bir atmosferin içine davet etmektedir.

Peri Bacaları

Vadi yamaçlarından inen sel sularının ve rüzgarın, tüflerden oluşan yapıyı aşındırmasıyla ortaya çıkan Peri Bacaları, her yıl yüz binlerce turisti ağırlamaktadır. Oldukça geniş bir alana yayıla Peri Bacaları, balonlar ile yukarıdan bakıldığında ise sade ve saf bir görünüm hissettirmektedir.

Her yıl binlerce turiste ev sahipliği yapan Peri Bacalarının atmosferi  oldukça etkileyici. Tarihi dönemler boyunca insanlar Peri Bacaları’nın içine ev, kilise gibi yapılar oymuşlar, kurdukları medeniyetin izlerini  bugünlere kadar taşımayı başarmışlar. Peri Bacaları genellikle Ürgüp ve çevresinde görünüyor. Peri Bacalarının çapları 1 metre ile 15 metre arasında değişkenlik gösterir. Peri Bacaları İngilizce Times Gazetesi’nin Dünyanın Yeni 25 Harikası Listesi’nde 5. Sırada yer alıyor.

Peri Bacaları her mevsim güzeldir. Bazen karla kaplı bazen renkli çiçeklerle  bezenmiş  biçimde çıkar karşınıza.. Neden Peri Bacaları diye merak ederseniz de oraya gidip oranın mistik havasını tattıktan sonra, Perilerin masalına inanabilirsiniz. Belki de bu bacalarda eskiden periler yaşıyordu! Peri Bacaları Kapadokya’nın muhteşem doğasında sizi bekliyor.

Pembe Vadi

Ürgüp ve Avanos’un tam ortasında yer alan ve peri bacalarının en gösterişli örneklerini sunan Pembe Vadi ise doğanın tüm güzelliklerini bir arada sunduğu muhteşem bir alandır. Farklı ve endemik çiçeklerin bulunduğu, yeşilin tonları ile peri bacalarının ihtişamının birleştiği Pembe Vadi, Nevşehir seyahatlerinin vazgeçilmezidir.

Mesire Alanları

Nevşehir ilindeki diğer doğal güzellikler ise mesire alanlarıdır. Kızılırmak’ın kolları etrafında ya da Kadırah Deresi civarında bulunan mesire alanları, kaynak suları ve doğal bitki örtüsü ile muhteşem bir güzellik sunmaktadır.

Üzengi ve Ihlara Vadisi

Son olarak da bağları, bahçeleri, doğal kaynakları ve bitki örtüsü ile doğanın tüm ihtişamını sergilediği; dağlara oyulan evler ve güvercin evleri ile muhteşem bir manzaraya sahip olan Üzengi Vadisi ve Ihlara Vadisi de Nevşehir’deki diğer doğa harikası alanlardır.

Kültür & Sanat

Doğal güzellikleri ve tarihi eserleri ile son derece önemli bir yere sahip olan Nevşehir, kültür-sanat anlamında da bölgedeki etkinliği ile Anadolu’nun önemli bir şehridir. Nevşehir merkezinde ve Kapadokya bölgesinde düzenlenen resim ve sanat sergileri, hem bölge halkını hem de yabancı turistleri bir araya getirmek için düzenlenen etkinliklerdir. Kapadokya’da düzenlenen “Art in Museum” sergisi, bu etkinliklerin en önemlileri arasındadır. Yine Saruhan Sergi ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen ve Selçuklu eserlerinin, Roma Dönemi eserlerinin ve Osmanlı eserlerinin sergilendiği sergi ve gösterimler de tarihi ve sanatı bir arada görmeyi seven ziyaretçileri ağırlayan mekanlardandır.

Bölgedeki en önemli kültürel etkinliklerden biri de toprak kap yapımı sanatıdır. Nevşehir’in farklı birçok yerine konumlanmış durumda olan toprak kap yapım atölyelerinde bu el işçiliğini deneyimleyip, ziyaretinize farklılık katma şansı yakalayabilirsiniz. 2006 yılında faaliyete geçmiş olan Kapadokya Kültür ve Sanat Merkezi de farklı etkinlikleri, tiyatro gösterileri, sinema geceleri, sanat sergileri ve kültürel aktiviteler ile bölgeye kültürel konularda destek veren merkezlerden biridir. Kentteki kültürel mirasın sergilendiği ve korunduğu bir diğer yer ise Nevşehir Müzesi’dir. Damat Ferit Paşa Külliyesi’nin bir kısmının kullanıldığı bu müzede arkeolojik ve etnografik olmak üzere iki salon bulunur. Bölgenin kültürel ve tarihi detaylarını beraber görebileceğiniz yerlerin başında gelir.

İç Anadolu Bölgesi’nin turistik açıdan en önemli şehirlerinden olan Nevşehir, “Güvercin Uçuverdi”, “Gül Koydum Gül Tasına” ve “Nevşehir Dedikleri” gibi türkülerin de ana vatanıdır. Asırlardır süren davul-zurna, bağlama ve def tutkusunu türkülerine de yansıtan kentte yerel bir konsere katılarak kendinize müzik ziyafeti çekebilirsiniz.

Gülşehir’den gelir gülen Nevşehir.

Şairden, şiirden konu açılsa..

Nedim, Nedim Uçar, bilen Nevşehir.

Nevşehir Mutfağı

Türkiye’deki hemen her ilde olduğu gibi Nevşehir mutfağında da kendine has yemekler bulunur. Genelde et tüketiminin bol olduğu bir mutfak olan Nevşehir’de sebze tüketimi de azımsanmayacak kadar vardır. Toprak kap yapımının önemli bir merkezi olan kentte yemekler de güvençte pişirilir ve bu sayede çok daha lezzetli bir tada sahip olur. “Ağpakla” bu yemeklerin başında gelir. Bildiğimiz kuru fasulyenin çömlekte pişirilen hâli olan ve içerisinde kemikli et bulunan “ağpakla”, kente vardığınızda mutlaka tatmanız gereken lezzetler arasındadır. Yine İç Anadolu mutfağına özgü yemeklerden olan mantı da “Nevşehir mantısı” olarak şehir mutfağında karşımıza çıkar. Nevşehir’deki en ilginç tatlardan biri de “kayısı dolması”dır. La Vita Cafe Pub ve Han Restaurant’ta yapılan tatlı kayısının içine kıyma veya et doldurularak hazırlanan yemek, yöreye has lezzetlerin başında gelir. Size farklı gelse dahi bu lezzeti yerinde denemenizi öneriyoruz. Çömlekte yapılan “nohutlu yahni”, yarma ve kemik suyundan yapılan “gendime”, kaynatılmış bulgura süt eklenerek yapılan “sütlü çorba”, un ve pekmezin pişirilmesi ile yapılan “pelte bulaması” da yöreye özgü diğer lezzetlerdir.

Nevşehir’de yemek kültürünün geliştiği kadar içki kültürü de gelişmiş durumdadır. Nevşehir şarapları, bölgedeki en önemli lezzetler arasında yer alır. Volkanik dağların tüfleri sonucu oluşmuş verimli topraklarda yetişen üzümlerden üretilen bu şaraplar, Nevşehir’deki yer altı şehirlerinde bulunan mahzenlerde yıllanır ve inanılmaz lezzetli bir tada kavuşur.

Nevşehir’de Alışveriş

Türkiye’nin turizm konusunda en önemli şehirlerinden biri olan Nevşehir, devamlı büyüyen ve gelişen AVM ve çarşı kültürü ile aradığınızı bulabileceğiniz bir yer konumunda. Şehir merkezinde ve ilçelerde yer alan alışveriş merkezleri, büyük şehir hayatını aratmıyor. Nevşehir Forum AVM, şehrin en büyük alışveriş merkezi olarak konumlanmaktadır. Yerel ve yöreye özgü eşyaları bulabileceğiniz Nevşehir Çarşısı ve Nevşehir Kapalı Pazar Yeri de yine şehrin merkezinde alışveriş yapmak isteyenleri beklemektedir.

Şehirde çok yoğun bir şekilde el işçiliği ile yapılmış ürünler yer alır. Özellikle seramik eşyalar ve topraktan yapılan ürünler, alışveriş esnasında göz atmanız gereken ürünler arasındadır. Vanessa Seramik ve Osmanlı Sanat Galeri, bu ürünleri bulabileceğiniz yerlerdendir. Yine yoğun emeklerle ortaya konulan ve geçmiş zamanlarda şehirdeki önemli geçim kaynaklarından biri olan halı ve kilim çeşitlerine de şehirden ayrılmadan önce göz atmalısınız. Alaturca Taner, Sultanhisar Halı ve Galeri İkman gibi yerlerde ince ya da kalın dokuma birçok halı-kilim çeşidini bulabilirsiniz.

Bölgenin bir diğer değerini de topraktan yapılan kap ve çömlekler oluşturmaktadır. Şehrin birçok noktasında bulunan toprak kap yapım evlerinde hem bu deneyime ulaşabilir hem de bölgenin bir simgesi olarak bu ürünleri tercih edebilirsiniz. Nevşehir merkezinde olduğu gibi ilçelerinde ve turistik bölgelerinde de alışveriş yapabileceğiniz yerler bulunur. Kapadokya bölgesindeki Forum Kapadokya, Matis ve Kapadokya El Sanatları Merkezi, şehirden ayrılmadan önce uğramanız gereken yerlerdendir. Göreme’de bulunan Onix ve Golden Yarn Carpets de alışveriş yapabileceğiniz merkezler arasındadır.

Özel Günler ve Festivaller

Yılda binlerce turistin gelip geçtiği ve yerel halkı ile çok keyifli bir yer olan Nevşehir, festival ve etkinlikleri ile de yörenin kültürünü yansıtır. Her yıl 16-18 Ağustos tarihlerinde düzenlenen “Hacıbektaş Veliyi Anma Töreni ve Kültür-Sanat Festivali”, yerli ve yabancı turistleri birleştirir. Söyleşiler, tiyatro ve konser etkinlikleri ile geleneksel etkinliklere katılmak isteyenler için bir alternatif olur. 45 yıldır düzenlenen ve artık geleneksel bir hâl almış olan “Uluslararası Ürgüp Bağbozumu Festivali” de yine yerli ve yabancı turistlerin ilgi gösterdiği etkinlikler arasında yer almaktadır. Daha yerel etkinlikler arayanlar içinse “kaymak yeme yarışması” gibi yöresel oyunların oynandığı “Kaymaklı Kasabası Kültür ve Turizm Şenlikleri” ve geleneksel ve yerel birçok etkinliğin düzenlendiği “Geleneksel Avanos Halk Şenliği” düzenlenmektedir.

İlki 2015 yılında düzenlenen ve geleneksel bir hâle getirilmek istenen “Cappadox” ise hem uluslararası hem de yerel etkinlikleri ile bölgenin en iddialı etkinlikleri arasında yer almaktadır. Kızıl Vadi, Perili Ozanlar Vadisi ve Üçhisar gibi tarihi ve doğal güzellikler içerisinde yer alan müzik etkinlikleri; Gomeda Vadisi, Üçhisar ve Kızıl Vadi’de düzenlenen sergiler; yine bölgenin en güzel vadi ve alanlarında düzenlenen doğa yürüyüşleri; yoga, bisiklet turları ve balon turları da Cappadox etkinliğindeki önemli aktivitelerden bazılarıdır. Nevşehir Valiliği ve Kapadokya Kültür Derneği tarafından yaz aylarının farklı dönemlerinde düzenlenen “Balon Festivali”, “Gözlem Şenliği”, “Spor Festivali ve Müzik Etkinlikleri” de hem yabancı hem de yerel turistlerin ilgisini çekebilecek etkinlikler arasındadır.

Yapmadan Dönmeyin

  • Peri bacalarını balonla yukarıdan izlemeden,
  • Toprak kap yapım atölyelerinde çamurdan kap ve çömlekler yapmadan,
  • Kızıl Vadi, Göreme Vadisi, Güvercinlikler Vadisi ve diğer vadilerde doğanın tüm ihtişamına tanıklık etmeden,
  • Kaya kiliselerini ve Bizans duvar fresklerini görmeden,
  • Nevşehir Müzesi ve Hacıbektaş Müzesi’ni ziyaret etmeden dönmeyin.

Yorumda Bulun